Primair onderwijs

Onderwijsregelingen: Primair onderwijs

Iedere basisschool maakt gebruik van lesmiddelen waar auteursrecht op zit. Leraren maken kopieën van werkbladen, leerlingen bekijken een tv-uitzending of er klinkt muziek in de klas of tijdens een activiteit. Voor het basisonderwijs bestaan er verschillende regelingen van de organisaties van auteursrechthebbenden. Zo hoef je niet voor elk gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal apart toestemming te vragen. De scholen ontvangen voor het gebruik dat onder de regelingen valt jaarlijks een factuur.

Op deze site zie je eenvoudig hoe auteursrecht binnen het primair onderwijs en andere onderwijssoorten is geregeld. Wil je iets gebruiken wat niet binnen de regeling valt? Dan helpen we je graag met hoe je toestemming kunt krijgen.

 

Muziek

In de klas

Soms gebruik je muziek met een educatief doel in de klas. De muziek dient uitsluitend het onderwijs, en maakt deel uit van het leerplan. In dit geval mag je de muziek gratis gebruiken en heb je geen toestemming nodig.

Tijdens feesten en uitvoeringen

Voor muziek op scholen die je laat horen tijdens feesten (bijvoorbeeld met Kerstmis, Sinterklaas en carnaval) of tijdens andere schoolactiviteiten (zoals musicals, playbackshows en week- of jaaropeningen) heeft de school vooraf toestemming nodig van de rechthebbenden. Deze vormen van muziekgebruik hebben namelijk niet uitsluitend een educatief doel, maar ook een recreatief doel.

Voor het laten horen van muziek tijdens feesten en schooluitvoeringen moeten basisscholen een doorlopende overeenkomst sluiten met zowel Buma/Stemra als Sena. Buma/Stemra behartigt de belangen van muziekauteurs: componisten, tekstdichters en muziekuitgevers. Sena behartigt de belangen van uitvoerende muzikanten en producenten. Een overeenkomst (een soort abonnement) is bijna altijd het meest gunstig. In dit geval krijgt de school eenmaal per jaar een rekening. Voor de precieze invulling van de regeling, kijk op de pagina regelingen voor het basisonderwijs.

Tijdens musicals

Voor het ten gehore brengen van muziek tijdens musicals geldt een uitzondering. Buma/Stemra en Sena vertegenwoordigen op dit moment niet de belangen van hun aangeslotenen met betrekking tot grootrecht. Met grootrecht wordt bedoeld: toneelmatige opvoering van zogenaamde dramatische muzikale werken, zoals bijvoorbeeld opera’s, balletuitvoeringen en musicals waarbij sprake is van meerdere auteursrechtelijke relevante disciplines, zoals muziek, tekst, choreografie, decors, kostuums, enzovoorts en waarbij die disciplines geïntegreerd onderdeel uitmaken van de verhaallijn van de voorstelling.

De muziekwerken die worden gebruikt in een dergelijk dramatisch muzikaal werk, moeten wel speciaal voor die voorstelling zijn gecreëerd. Met andere woorden: kleinrecht kan naar mening van Buma/Stemra en Sena nooit grootrecht worden. Als er sprake is van grootrecht moet rechtstreeks een regeling met de rechthebbenden worden gesloten. Gaat het om kleinrecht, dan kan een school met Buma/Stemra en Sena een regeling treffen voor het ten gehore brengen van muziek tijdens musicals.

Muziek opnemen

Op scholen wordt niet alleen muziek ten gehore gebracht, maar ook vastgelegd op bijvoorbeeld een cd of dvd. Vereniging Buma/Stemra behartigt de belangen van de muziekauteurs als het gaat om deze zogenoemde mechanische reproductie.

De school moet per project waarbij muziek wordt vastgelegd toestemming vragen aan Buma/Stemra. Het is niet mogelijk om hiervoor een doorlopende overeenkomst te sluiten. Voor sommige educatieve projecten heeft Buma/Stemra een aparte regeling.

Kopiëren voor privégebruik

Iedereen mag een kopie van bijvoorbeeld een cd maken voor eigen gebruik (dit geldt niet voor software en games). Let er wel op dat de kopie uitsluitend voor eigen gebruik moet zijn van de persoon die deze kopie zelf heeft gemaakt. Er wordt een vergoeding voor deze kopie betaald via de blanco cd of dvd waarop gekopieerd wordt: de thuiskopievergoeding. Deze wordt door de fabrikant of importeur van deze blanco dragers betaald en doorberekend aan de consument.

Als een onderwijsinstelling zelf blanco media (zoals cd’s, dvd’s en videobanden) importeert, bijvoorbeeld door deze via internet te kopen in het buitenland, dan moet opgave worden gedaan bij Stichting de Thuiskopie.

Externe links met meer informatie

Muziekgebruik in basisonderwijs